سفر به قله دماوند (تیر ماه سال ۱۳۹۴)

کوهنوردی ورزشی است که هر کسی در هر لحظه‌ای که بخواهد می‌تواند آن را شروع کند و برای رفتن به کوه نیازی به اجازه گرفتن از کسی نیست. اما با همه این‌ها هر ورزشی اگر طبق اصول و قاعده انجام شود قطعا در طولانی مدت نتیجه درستی از آن می‌گیریم. یعنی امکان دارد با رفتار و اعمال اشتباه پس از چندین سال نتیجه منفی از آن بگیریم. یکی از نکاتی که باید به آن دقت کنیم فصلی است می‌توانیم با کمترین خطر کوهنوردی کنیم. آن هم کوهی مثل دماوند. مناسب ترین فصل که معمولا گرم‌ترین زمان در اکثر شهر‌های ایران است، اواخر تیر ماه تا اواسط مرداد ماه است. دماوند گنبد سپید پوش ایران، کوهی به ظاهر خشک  و سرد است. پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور و وبگاه رصدخانه زمین ناسا ارتفاع دماوند را دقیقا ۵۶۷۱ متر از سطح دریا اعلام کردند. نزدیک‌ترین روستا به قله دماوند شهر یا روستای رینه است. رینه شهری در ارتفاع ۲۴۰۰ متری از سطح دریا است. مردم رینه از قومیت طبری هستند و به زبان مازندرانی صحبت می‌کنند. رینه reyna به معنی آب شده بوده است. (Williams Monier Monier. A Sanskrit-Englishe Distionary. Oxford 1964). در کمی آن طرف‌تر یعنی روستای آبگرم، یکی از چشمه‌های طبیعی آب‌گرم قله دماوند مستقیما به روستای آبگرم سرازیر می‌شود و همین باعث شده تا هر ساله مسافرین زیادی به آب‌گرم سفر کنند. قدیمی ترین حوضچه دست‌ساز آبگرم قله دماوند در روستای آبگرم (حوضچه آبگرم شاه‌عباسی‌) است و اما ...

مشخصات کلی سفر:
۱- شهر مبدا: رینه
۲- فاصله تا شهر تهران: ۹۵ کیلومتر از سه راه تهران‌پارس
۳- دسترسی مسیر دقیق: جاده هراز، گذر از روستاهای امام زاده هاشم، پلور و آب‌اسک، جاده کوهستانی پلور(جاده بالای رینه) پارکینگ خاکی و محافظت شده قله دماوند، بیس کمپ دماوند (گوسفندسرا ارتفاع ۳۰۰۰)
۴- تاریخ برگزاری: جمعه، ۲۶ تیر ۱۳۹۴
۵- مهلت اطلاع همراهی: تا ۲۴ ساعت قبل از سفر (گذشته)
۶- ساعت برگزاری: حرکت جمعه ۲۶ تیر ماه ساعت ۵:۰۰  / برگشت جمعه ۲۷ تیر ماه ساعت ۱۸:۰۰ 
۷- مدت برنامه: دو روزه
۸- قرار ملاقات افراد: شهر رینه
۹- ظرفیت سفر: نا محدود
۱۰- غذا و خوراکی: دو وعده صبحانه، دو وعده نهار (سوپ یا عدسی)، تنقلات (تخمه، بادام، پسته، خرما، میوه و..)
۱۱- مکملهای غذایی: نمک، فلفل، شکر
۱۲- وسیله نقلیه: هر فرد با ماشین شخصی
۱۳- لباس: بلوز و شلوار گرم برای خواب، عینک آفتابی، کلاه آفتابی و گرم، کاپشن، پلار بیس، دستکش گرم، گتر
۱۴- تجهیزات: کوله کوهنوردی، کفش مناسب، پیکنیک کوچک، کتری، ظرف غذا، قاشق، چاقو، چنگال، ماهیتابه (در صورت داشتن غذاهای گرم کردنی)، آب (دولیتر)، باتوم کوهنوردی (هر فرد دو عدد)، زیر انداز چادر و شخصی، چادر دوپوش با طناب مناسب، کیسه خواب پر، هدلایت، جعبه کمک‌های اولیه، ساعت، پاور بانک، لوازم بهداشتی شخصی.
۱۵- سرپرست و گرداننده: امیرعلی کاظمی‌پور
۱۶- وضعیت آب و هوای منطقه در زمان برگزاری: صبح گرم آفتابی، عصر خنک همراه با مه، شب سرد هوای -۶ درجه
۱۷ وضعیت آب و هوای منطقه الان: https://havakouh.com/damavand/5609
۱۸- سایت‌های پیشنهادی و معتبر برای مشاهده دقیق تر آب و هوای منطقه در لحظه:
https://www.mountain-forecast.com/peaks/Damavand/forecasts/5670 
https://www.snow-forecast.com/resorts/Damavand/6day/mid 
۱۹- موقعیت مکانی: 
https://goo.gl/maps/EsHDkfaxwfTLy46s9 
۲۰- امکان سفر و صعود انفرادی: به هیچ وجه توصیه نمی‌شود
۲۱- هزینه سفر: این سفر هزینه‌ای به همراه نداشت

پوشش جانوری و گیاهی کوه دماوند
از مهم ترین نکات در رابطه با کوه دماوند، پوشش گیاهی و جانوری منطقه و قله است. این منطقه از نظر پوشش گیاهی بسیار غنی است. بسیاری از گیاهان دارویی این منطقه نه تنها در کشور بلکه در جهان شهرت دارند و طبق گفته‌ها در کتاب‌های گیاه‌شناسی نیز از آن‌ها یاد شده است. برخی گیاهان نیز مانند کزل، کلاه‌میرحسن، بومادران، پیرگیاه، ریش‌قوش، فراموشم مکن، زنگوله‌ای، مشک، کتانی فقط در ارتفاعات بالای این کوه امکان رویش دارند. از گونه‌های گیاهی دیگر این کوه می‌توان به نسترن وحشی، چمن آراراتی، چمن گندمی، علف صورتی، یاسمن صخره‌ای، شبدرشاه بلوطی، ترشک کوهسری، دغدغک البرزی، خاکشیر، خشخاش، پیر سنبل، گزنه، شقایق و.. است. دامنه کوه دماوند تا قبل نزدیکای بارگاه سوم (بیس کمپ سوم دماوند ارتفاع ۴۲۰۰) پوشیده از گل شقایق است. البته در جاده بالای رینه چند کیلومتر جلومتر از دوراهی رینه و لار به سمت رینه، یک دشت بزرگ به نام دشت شقایق وجود دارد. 
از پوشش گیاهی که بگذریم به پوشش جانوری می‌رسیم. جایی که حیواناتی مانند خرس، گراز وحشی، گرگ، خرگوش، آهو، میش، کل، روباه، شغال، سگ، عقاب طلایی، جغد، خفاش، تیهو، کبک، صعوه کوهی، دارکوب، سینه سیاه، 5 نوع مار، انواع عقرب، بزمجه، انواع موش و گورکن‌ها در این منطقه زندگی می‌کنند.
ریشه و علت نام گذاری کوه دماوند
در معنای کلی، نام دماوند یعنی دارای مه، دود و بخار که مثال و تشبیهی از آتشفشان قله دماوند است. ولی معنای کلمه‌ای آن از دو نام دم و آوند تشکیل می‌شود. دم به معنای بخار و آوند به معنای دارا بودن است. در گذشته نیز دماوند را دنباوند می‌نوشتند.

تجربیات و خاطرات سفر:

این سفر به همراه پارسا، کسری و امیرعلی برگزار شد. البته بعد از رسیدن به بارگاه سوم دوماوند با فردی آشنا شدیم به نام علی‌اصغر. این سفر دو روز طول کشید که دو نفر از افراد به دلایل تنفسی موفق به صعود قله نشدند. من (امیرعلی) و پارسا این دو نفر بودیم. ولی کسری و علی‌اصغر موفق به صعود قله شدند و ویدیو قشنگی از دهنه‌قله دماوند رو برای ما ظبط کردند. 

لینک ویدیو:
https://youtu.be/_wh-HTsrn-0

من و پارسا اون موقع‌ها زیاد تجهیزات زیادی نداشتیم و صرفا به دلیل علاقه زیاد هر سال به این قله می‌رویم.البته ناگفته نماند که من پارسا و کسری اصالتا اهل شهر رینه هستیم. در مسیر برگشت هم بنا به عادتی که همیشه داشتیم آشغال‌هایی که میدیم را جمع می‌کردیم. واقعا وقتی می‌دیدیم افرادی که اسم خودشان را کوهنورد می‌گذاشتند و به راحتی زباله‌هایشان را در طبیعت آن هم نه پارک جنگی یا جایی که باغبان دارد، (که آن هم کار اشتباهی است) بلکه در قله دماوند رها می‌کنند دیگر زبانم از بیانش قاصر بود. این عکس پارسا با دو کیسه زباله است درحالی که فقط ۱ ساعت بود از بارگاه سوم به طرف پایین راه‌ افتاده بودیم.

یادش بخیر الان که این مقاله را می‌نویسم سال ۱۴۰۱ است و نزدیک به هفت سال از این سفر می‌گذرد. آن زمان من و پارسا چادرمان را ۳۰۰ هزار تومان خریده بودیم. 
صبح روز جمعه ۲۷ تیرماه ساعت ۲ صبح موقع راه‌افتادن به سمت قله همگی حالمان خوب بود ولی دقیقا نزدیکای آبشار یخی بود که من درد زیادی روی قفسه سینم حس می‌کردم و کمی هم سرگیجه داشتم. چند دقیقه بعد پارسال هم همین اعلام رو داشت. بنا به درخواست خودمان از گروه جدا و آرام به سمت پایین حرکت کردیم که به صعود بچه‌ها لطمه نزنیم و کسری و علی هم به حرکت خودشان ادامه دادند.
صعود به قله دماوند برای همه ما یک افتخار بود و کماکان پس از گذشت این همه سال با دیدن دماوند به سرمان می‌زند که یکبار دیگر به قله بریم تا شاید بتوانیم صعود کنیم.

اولین بار در سال ۱۳۹۱ من و پارسا با کمترین تجهیزات به قله دماوند رفتیم. حتی یادم است کتانی و سوییشرت پوشیده بودیم. و با خودمان کالباس و جوجه کباب برده بودیم. انگار نه انگار که دماوند است. اگر دوستدارید ادامه این داستان رو بشنوید سفرنامه سفر به قله دماوند (مرداد ماه سال ۱۳۹۱) را از دست ندید. سال‌ها از این سفر می‌گذرد ولی هنوز که هنوزه وقتی یادش می‌افتیم با خودمان می‌گوییم عجب حماقتی کردیم. ولی دقیقا علاقه و عشقمان به کوهنوردی از همان سال ۱۳۹۱ با رفتن به دماوند شروع شد. 

اگر چه سفری که داشتیم صعودی به همراه نداشت ولی برای بار چندم تجربه‌ای داشتیم که بی‌نظیر بود. این اولین باری بود که هم چادر داشتیم و هم کوله. کوله دیوتر ۴۵+۱۰ را همان سال از منیریه ۷۳۰ هزار تومان خریدم. تقریبا شده بود یک بچه. انقدر که از کوله مراقبت می‌کردم به خودم توجهی نداشتم. تازه داشتم به این درک میرسیدم که کوهنوردی با تجهیزات مناسب چقدر لذت بخش است. لذت را از این جهت می‌گویم که دیگر به خواطر کوله نامناسب کمر درد نداشتیم. وحتی چادر. جایی که خیلی وقتی‌ها لوازممان را با خیال راحت در آن می‌گذاشتیم و به صعود و حرکتمان ادامه می‌دادیم. خوب یا بد، درست یا غلط گذشت و امروز پس از ۱۲ بار رفتن به قله دماوند فهمیدیم که جایی مثل دماوند باشکوه تماما درس صبوری و آرامش است. 

این هم یک عکس یادگاری از پرنده صعوه کوهی است. پرنده‌ای زیبا که روبروی چادرمان در ارتفاع ۴۲۰۰ متری پناهگاه، نشته بود. نام علمی این پرنده Alpine accentor و نام اگلیسی آن  Prunella collarisاست. صعوه از راسته گنجشک‌سانان و معمولان محل زندگیش در کوهستان است.

امیدوارم از خواندن و دیدن تصاویر این سفرنامه لذت برده باشید. خوش حال می‌شویم اگر نظر و ایده‌ای راجع به نوع نوشتن و ... دارید با ما زیر همین مقاله به اشتراک بگذارید.

Gray elephant